به گزارش پایگاه خبری مساوات به نقل از رویترز، رائوف حاجیئو با اعلام این مطلب اظهار داشت: عمق این دریا طی دههها کاهش یافته، اما آمارها نشان میدهد که روند کاهش سرعت بیشتری پیدا کرده است.
وی افزود: سطح آب در پنج سال گذشته ۰.۹۳ متر، در ده سال گذشته ۱.۵ متر و در سی سال گذشته ۲.۵ متر کاهش یافته است و نرخ فعلی کاهش را حدود ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر در سال برآورد میکند.
وی اظهار داشت: پسروی خط ساحلی شرایط طبیعی را تغییر میدهد، فعالیتهای اقتصادی را مختل کرده و چالشهای جدیدی برای توسعه پایدار ایجاد میکند.
حاجیئو که نماینده آذربایجان در گروه کاری مشترک با روسیه است، گفت: این گروه برای اولین بار در آوریل جلسهای برگزار کرد تا به بررسی این مشکل بپردازد.
با وجود بدتر شدن روابط بین دو کشور طبق پروتکلی که میان آنها امضا شده، این گروه کاری برنامهای مشترک برای پایش و واکنش به مسئله را به صورت آنلاین در سپتامبر تصویب خواهد کرد.
روسیه عمدتاً مشکل را ناشی از تغییرات اقلیمی میداند، اما آذربایجان همچنین ساخت سدها توسط روسیه در رودخانه ولگا را مقصر میداند؛ ولگا ۸۰ درصد آب وارد شده به دریای خزر را تأمین میکند.
حاجیئو گفت: کاهش سطح آب در حال حاضر بر زندگی جمعیتهای ساحلی و فعالیت بنادر تأثیر گذاشته است. حدود ۴ میلیون نفر در ساحل آذربایجان و حدود ۱۵ میلیون نفر در کل منطقه خزر زندگی میکنند.
وی افزود: کشتیها در ورود و مانور در بندر باکو پایتخت آذربایجان با مشکلات بیشتری مواجه هستند که باعث کاهش ظرفیت بار و افزایش هزینههای لجستیکی میشود.
طبق گفته ائلدار صلاحوف؛ مدیر بندر بینالمللی باکو، حمل و نقل نفت و فرآوردههای نفتی از طریق ترمینال نفتی دوبندی بزرگترین ترمینال آبهای آذربایجان در دریای خزر در نیمه اول ۲۰۲۵ به ۸۱۰ هزار تن کاهش یافته است، در حالی که این رقم در مدت مشابه سال گذشته ۸۸۰ هزار تن بود. وی کاهش این میزان را به پایین آمدن سطح آب نسبت داد و گفت که این وضعیت انجام عملیات بزرگ لایروبی برای حفظ عملکرد پایدار و بدون وقفه بندر را ضروری کرده است.
صلاحوف افزود: در سال ۲۰۲۴ بیش از ۲۵۰ هزار متر مکعب لایروبی در ترمینال نفتی دوبندی انجام شد تا امکان ورود بزرگترین تانکرها بدون محدودیت فراهم شود. در آوریل کشتیسازی باکو یک شناور جدید لایروبی به نام مهندس سلطان قاضیئو ساخت که به زودی وارد خدمت خواهد شد. این شناور قادر است کف بندر را تا عمق ۱۸ متر افزایش دهد تا ظرفیت بندر حفظ شود.
حاجیئو همچنین گفت: پسروی آب، تالابها، مردابها و نیزارها را تخریب کرده و بقای برخی گونههای دریایی را تهدید میکند.
به گفته وی، شدیدترین آسیب متوجه ماهیان خاویاری (شاهماهیها) است که برای خاویارشان ارزشمند هستند و پیشتر نیز در معرض خطر انقراض قرار داشتند. این ماهیان تا ۴۵ درصد از زیستگاههای تابستانی و پاییزی خود را از دست داده و از محلهای تخمریزی سنتی خود در رودخانهها جدا شدهاند. فکهای خزری نیز بدلیل کاهش وسعت دریا و ناپدید شدن میادین یخ فصلی در شمال در خطر هستند.
حاجیئو افزود: با کاهش پنج متری سطح دریا، فکها تا ۸۱ درصد از محلهای زادآوری خود را از دست میدهند و با کاهش ده متری تقریباً کاملاً از محلهای مناسب محروم میشوند.