به گزارش پایگاه خبری مساوات، در سکوت شب، هنگامی که خانواده‌ای در گرمای خانه خود آرام گرفته‌اند، خطری بی‌صدا و بی‌رنگ در کمین نشسته است، گازی که دیده نمی‌شود، بویی ندارد، اما می‌تواند جان‌ها را بگیرد، دی‌اکسید کربن، این قاتل خاموش، هر ساله قربانیان بی‌شماری را در سراسر جهان به کام مرگ می‌کشاند، بی‌آنکه صدایی از خود به جا بگذارد، مسمومیت با این گاز، نه تنها یک بحران بهداشتی است، بلکه فریادی خاموش برای آگاهی، پیشگیری و مسئولیت‌پذیری بیشتر در برابر ایمنی خانه‌ها و محیط‌های کاری است.
این واقعیت تلخی است که با اندکی آگاهی می توان از آن رهایی یافت و زندگی صدها انسان را نجات داد، چندی پیش خانواده‌ای در یکی از شهرستان‌های کوچک، شب سرد زمستان را با بخاری روشن در اتاقی کوچک گذراندند، صبح روز بعد، اعضای خانواده با علائم مسمومیت شدید مواجه شدند و تنها با اقدام سریع همسایگان، جان خود را نجات دادند، این نمونه، هشدار روشنی است برای همه که غفلت از نکات ایمنی می‌تواند به سرعت زندگی را تهدید کند.
معمولا در نیمه دوم سال همزمان با سرد شدن هوا، حوادث گازگرفتگی هم در کشور افزایش می یابد و جان شهروندان را تهدید می کند، آمارهای رسمی نشان می‌دهد که در سال جاری، تعداد مسمومیت‌های ناشی از گاز مونوکسیدکربن نسبت به سال گذشته افزایش قابل توجهی داشته است.
اورژانس کشور اعلام کرد؛ در مهر ماه سال ۱۴۰۳، ۱۶۴ نفر از هموطنان دچار مسمومیت شده بودند که از این تعداد، ۱۳۷ نفر به مراکز درمانی اعزام شدند، ۲۴ نفر در محل درمان شدند و ۳ نفر جان خود را از دست دادند، اما در مدت مشابه سال ۱۴۰۴، تعداد کل مسمومین به ۲۲۱ نفر افزایش یافت که ۱۶۹ نفر به مراکز درمانی منتقل شدند، ۴۱ نفر در محل درمان شدند و متأسفانه ۱۱ نفر فوت کردند.
از نظر جغرافیایی، بیشترین تعداد مسمومیت‌ها مربوط به استان‌های آذربایجان غربی با ۳۹ نفر، کردستان ۲۵ نفر و آذربایجان شرقی با ۱۸ نفر بوده است، در بین فوتی‌ها نیز استان فارس با ۴ نفر، قزوین با ۲ نفر و اصفهان با ۲ نفر بیشترین آمار را به خود اختصاص داده‌اند.
علت اصلی این حوادث معمولاً استفاده از وسایل گرمایشی غیراستاندارد، نصب نادرست یا مسدود شدن مسیر دودکش‌ها است، گاز مونوکسیدکربن گازی بی‌بو و بی‌رنگ است و افراد ممکن است حتی متوجه حضور آن در محیط نشوند، علائمی مانند سردرد، سرگیجه، تهوع و خواب‌آلودگی، از نشانه‌های اولیه مسمومیت هستند که در صورت عدم توجه، می‌توانند به از کار افتادن سیستم تنفسی و مرگ منجر شوند.
در بسیاری از موارد، خانواده‌ها هنگام شب در اتاق‌های کوچک و بدون تهویه مناسب حضور دارند و تصور می‌کنند با بستن کامل پنجره‌ها از سرما در امان هستند، اما همین فضاهای بسته، زمینه‌ساز تجمع گاز مونوکسیدکربن و بروز حوادث ناگوار می‌شوند.
در حالیکه رعایت نکات ساده ایمنی می‌تواند جان خانواده‌ها را نجات دهد، بررسی دوره‌ای وسایل گرمایشی و دودکش‌ها، باز نگه داشتن مسیر خروج گاز و تهویه مناسب محیط، از مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه محسوب می‌شوند، استفاده از بخاری یا آب‌گرمکن در محیط‌های کاملاً بسته و کوچک، به‌شدت خطرناک است و می‌تواند باعث بروز حوادث مرگبار شود.
استفاده از حسگرهای هشداردهنده مونوکسیدکربن، هرچند هنوز در کشور عمومی نشده، می‌تواند با اعلام هشدار پیش از رسیدن سطح خطر، فرصت واکنش برای افراد را فراهم کند، کارشناسان توصیه می‌کنند این تجهیزات در کنار رعایت نکات ایمنی، یکی از بهترین راهکارها برای کاهش تلفات گازگرفتگی است.
توجه به نکات ایمنی باید به جزئی از عادت‌های روزمره خانوارها تبدیل شود، پیش از استفاده از هر وسیله گرمایشی، سلامت دودکش‌ها و مسیر خروج گاز بررسی شود، هیچ وسیله گرمایشی نباید در محیط‌های بسته بدون جریان هوا استفاده شود و در طول شب، تهویه مناسب فضا حفظ شود.
با افزایش مصرف سوخت‌های فسیلی در زمستان، شهروندان باید حساسیت بیشتری نسبت به ایمنی محیط زندگی خود داشته باشند، رعایت چند نکته ساده می‌تواند از بروز حوادث تلخ جلوگیری و سلامت خانواده‌ها را تضمین کند.
ابوالفضل ماهرخ رئیس روابط عمومی سازمان اورژانس در گفت‌وگویی، در خصوص مواجهه با مسمومیت ناشی از گاز مونواکسید کربن گفت: در صورت احساس سردرد، سرگیجه، تهوع، خواب‌آلودگی یا بی‌حالی در فضای بسته، فوراً محیط را ترک کرده و به هوای آزاد بروید، اگر امکان دارد، پیش از خروج، درها و پنجره‌ها را باز کنید تا تهویه انجام شود، البته بدون آنکه خود را در معرض خطر قرار دهید، تماس سریع با شماره ۱۱۵ و اطلاع‌رسانی دقیق علائم، محل حادثه و تعداد مصدومان اهمیت بالایی دارد، کارشناسان اورژانس تا رسیدن نیروها راهنمایی‌های لازم را ارائه می‌کنند.
وی افزود: شهروندان نباید در فضای آلوده دنبال منبع نشت گاز بگردند و از روشن کردن وسایل گرمایشی مشکوک خودداری کنند و اگر فردی بی‌هوش شد، او را به فضایی باز منتقل کنید، لباس‌های تنگ او را باز کنید و در صورت آموزش‌دیده بودن، تنفس مصنوعی را آغاز کنید.
رئیس روابط عمومی سازمان اورژانس گفت: از خوابیدن در مکان‌های بسته با بخاری یا وسایل گرمایشی بدون دودکش جداً خودداری کنید و علائم اولیه مانند سردرد و خواب‌آلودگی را جدی بگیرید.
