مساوات- احمد حسن نژاد: انتخاب عنوان برای یک اثر مستند یا روایی، به‌ویژه آثاری که به موضوعات حساس و ملی همچون شهادت مسئولان عالی‌رتبه کشور می‌پردازند، نه‌تنها یک تصمیم سلیقه‌ای نیست، بلکه بار معنایی، هویتی و تاریخی به همراه دارد. کتاب «هارداسان» که به ادعای نویسنده‌اش به روایت همراهی وی با شهید سیدابراهیم رئیسی می‌پردازد، از همین منظر دچار چالشی جدی است.
واژه «هارداسان؟» برگرفته از فریاد یکی از نیروهای جستجوگر لحظاتی پیش کشف پیکر شهید حجت‌الاسلام والمسلمین آل‌هاشم در سانحه تلخ سقوط بالگرد در جنگل‌های قره‌داغ است، نه شهید رئیسی. این جمله کوتاه اما بغض‌آلود، حامل بار عاطفی و معرفتی خاصی است که به‌درستی در حافظه عمومی ثبت شده و به نمادی از لحظه شناسایی شهدا بدل گشته است. استفاده از این عبارت برای عنوان کتابی که محوریت آن شخصیتی دیگر است، نه‌تنها با اصول اخلاقی و صداقت در روایت‌گری منافات دارد، بلکه نوعی جابجایی در بار معنایی و بی‌وفایی به حقیقت تاریخی واقعه تلقی می‌شود.
در تحلیل چنین انتخابی، دو احتمال را می‌توان مدنظر قرار داد: نخست، یک بی‌دقتی در ثبت جزئیات و ناآگاهی از منشأ جمله، که ناشی از ضعف پژوهشی است. دوم، تلاشی عامدانه برای ایجاد بار نمادین و احساسی بیشتر، ولو به قیمت جابه‌جایی حقیقت. در هر دو حالت، نتیجه یکسان است: خدشه به اعتماد مخاطب و تحریف حافظه جمعی درباره یکی از تلخ‌ترین رویدادهای معاصر کشور.
وفاداری به روایت دقیق و مستند، به‌ویژه در متونی که با نام شهدا گره خورده‌اند، اصلی خدشه‌ناپذیر است. تغییر این قاعده، هرچند به نیت تکریم یا تاثیرگذاری بیشتر انجام شود، در نهایت به بی‌اعتمادی مخاطب و گم‌شدن حقیقت خواهد انجامید. چه بهتر بود نویسنده و ناشر، با پایبندی به اصالت ماجرا، عنوانی متناسب با روایت واقعی کتاب انتخاب می‌کردند تا یاد شهدا، بی‌نیاز از تحریف، با صداقت در دل‌ها زنده بماند.
