به‌گزارش پایگاه خبری مساوات به نقل از روزنامه فرانسوی لاکروا، این ابتکار در جریان نشست سازمان کشورهای ترک‌زبان که در اکتبر ۲۰۲۵ در شهر قبله (جمهوری آذربایجان) برگزار شد، اعلام گردید. در این نشست، رؤسای جمهور ترکیه، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان و ازبکستان حضور داشتند.
رجب طیب اردوغان؛ رئیس‌جمهور ترکیه، برای نخستین بار دو کتاب نمادین را که با «الفبای ترکی» متشکل از ۳۴ حرف چاپ شده‌اند، ارائه کرد. این الفبا توسط شورای زبانی سازمان تهیه شده و هدف آن کنار گذاشتن الفبای سیریلیک ـ میراث روسیه ـ و ایجاد همگرایی زبانی میان کشورهای ترک‌زبان است.
به‌نوشته La Croix، این کتاب‌ها نخستین انتشاراتی هستند که با نسخهٔ جدید الفبای لاتین چاپ شده‌اند. این نسخه تازه، در اواخر سال ۲۰۲۴ توسط شورای زبانی سازمان تهیه شده و برای زبان‌های ترکی تطبیق داده شده است.
پیرام بالجی؛ پژوهشگر مرکز علوم سیاسی فرانسه، این پروژه را بازتابی از تلاش‌های بلندمدت آنکارا برای ایجاد اتحاد فرهنگی و سیاسی ترک‌ها دانسته و تأکید کرده است که ترکیه از زمان تأسیس این سازمان در سال ۲۰۰۹، نیروی محرکه اصلی این ایده بوده است.
به‌گفته بالجی، پذیرش الفبای لاتین نمادی از رهایی از نفوذ شوروی است. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱، کشورهای آسیای مرکزی فرصت یافتند تا از نفوذ روسیه فاصله بگیرند و هویت فرهنگی خود را بازسازی کنند.
ترکیه در دهه ۱۹۲۰ میلادی، در دوران مصطفی کمال آتاتورک، الفبای لاتین را پذیرفته بود. جمهوری آذربایجان و ترکمنستان نیز پس از استقلال، این الفبا را به‌طور کامل پذیرفته‌اند، در حالی که ازبکستان هنوز هم از هر دو الفبای لاتین و سیریلیک استفاده می‌کند.
به‌نوشته ی این روزنامه، این اقدام موجب نگرانی روسیه شده است، زیرا آن را تلاشی برای کاهش نفوذ خود در آسیای مرکزی تلقی می‌کند. در عین حال، ناظران بر این باورند که این گام به اردوغان در میان جریان‌های ملی‌گرای ترک‌گرا که از پروژهٔ «جهان ترک» حمایت می‌کنند، قدرت داخلی بخشیده است.
نویسنده در نتیجه‌گیری خود تأکید می‌کند که این الفبای جدید می‌تواند به‌عنوان ابزاری برای نفوذ فرهنگی و ژئوپلیتیکی در رقابت رهبری میان آنکارا و مسکو در قلب آسیای مرکزی عمل کند.
