فوتبال ایران؛ انسجام ملی یا بازتولید شکاف مرکز و پیرامون؟!

فوتبال در ایران صرفاً یک ورزش نیست؛ بلکه یک سازوکار قدرتمند اجتماعی است که لایه‌های پنهان هویت، قدرت و توزیع منابع در جامعه را آشکار می‌سازد. از خیابان‌های شلوغ تهران تا کوچه‌باغ‌های شهرهای کوچک، فوتبال زبان مشترکی است که می‌تواند به سرعت تبدیل به نماد یک جنبش یا نقطه کانونی یک نزاع هویتی شود. این پدیده توانایی بی‌نظیری در ایجاد شور و همبستگی ملی دارد، اما همزمان، می‌تواند بستری برای بازتولید شکاف‌های تاریخی، به‌ویژه میان مرکز و پیرامون باشد. تقابل پایتخت و شهرستان‌ها در فوتبال ایران، بازتابی عینی از توزیع نامتوازن قدرت، منابع و توجه رسانه‌ای در ساختار سیاسی و اقتصادی کشور است.